“ӨӨРИЙГӨӨ ДАЛАЙ ГЭЖ ТӨСӨӨЛБӨЛ ЯАГААД ЧАМАЙГ ХАЙРЛАН ХАМГААЛАХ ХЭРЭГТЭЙ ТАЛААР БИЧЭЭРЭЙ” ӨСВӨР НАСНЫ ХҮҮХДҮҮДИЙН ОЛОН УЛСЫН ЗАХИДАЛ БИЧЛЭГИЙН УРАЛДААНЫ ШАГНАЛТНУУД ТОДОРЛОО
Дэлхийн шуудан холбооноос 54 дэх удаагаа зарласан “Өөрийгөө далай гэж төсөөлбөл яагаад чамайг хайрлан хамгаалах хэрэгтэй талаар бичээрэй” өсвөр насны хүүхдүүдийн олон улсын захидал бичлэгийн уралдааныг Харилцаа холбооны зохицуулах хорооноос Монгол Улсын хэмжээнд 9 дэх жилдээ Монгол Шуудан ХК-тай хамтран зохион байгуулж шилдгүүдээ тодрууллаа. Захидал бичлэгийн уралдаан 2025 оны 1-р сарын 29-нөөс 3-р сарын 15-ны хооронд орон даяар зарлагдаж, төрийн болон хувийн хэвшлийн нийт 700 гаруй ерөнхий боловсролын сургуулийн 2500 орчим хүүхдүүд захидал бичиж ирүүлжээ.
Энэ жилийн захидал бичлэгийн уралдааны сэдэв нь НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн зорилтын “Далай, тэнгис, тэдгээрийн нөөцийг хамгаалах, тогтвортой ашиглах” 14 дэх зорилтод чиглэж байгаагаараа онцлог байсан бөгөөд сэдвийн хүрээнд хамгийн сайн бичсэн 15 сурагч, уралдааны сэдэв, зорилгыг сурагчдадаа ойлгуулж сургууль, анги хамт олноо идэвхтэй зохион байгуулж оролцсон 5 багшийг тус тус шалгаруулсан.
Хэдийгээр Монгол Улсад далай тэнгис байхгүй ч захидал бичлэгийн уралдаанд бүтээлээ ирүүлсэн сурагчид дэлхийн гадаргын 71%-ийг эзэлдэг тэнгис далайг бид яагаад хайрлан хамгаалах ёстой талаар өөр өөрсдийн өнцгөөс тун сонирхолтойгоор бичсэн байлаа.
Шуудангийн хаягийг хэрхэн зөв бичих тухай уралдааны зурагт хуудаст хүргүүлсэн мэдээлэл дээр тодорхой зааж өгсөн бөгөөд шуудангийн хаягаа зөв бичсэн захидлуудаас эхний шатны шалгаруулалтыг хийж 2500 захидлаас шүүгчдийн бүрэлдэхүүн захидлын бүтэц, найруулга, сэдэв агуулгын судалгаа, асуудлыг тодорхойлсон байдал, хэрэгжих боломж шийдэл, хиймэл оюун ухаан болон бусад эх сурвалжаас хуулсан эсэхэд шүүлт хийн шилдэг 15-д дараах хүүхдүүдийн захидлыг шалгаруулсан байна. Үүнд:
Дэд байранд: 1. Д.Номунгэгээ – Нийслэлийн Хан-Уул дүүргийн Ерөнхий боловсролын Орхон Хасү сургуулийн 9д ангийн сурагч 2. Ч.Чинхүслэн – Нийслэлийн Баянзүрх дүүргийн Ерөнхий боловсролын Шинэ Монгол сургуулийн 7-р ангийн сурагч
Гуравдугаар байранд: 1. Г.Цэлмүүн - Нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүргийн Ерөнхий боловсролын 123-р сургуулийн 10б ангийн сурагч 2. М.Анужин - Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн Ерөнхий боловсролын 23-р сургуулийн 10а ангийн сурагч 3. М.Оюунхишиг – Орхон аймгийн Баян-Өндөр сумын Ерөнхий боловсролын 15-р сургуулийн 9а ангийн сурагч
Дөрөвдүгээр байранд: 1. И.Нандин-Эрдэнэ – Өмнөговь аймгийн Манлай сумын Ерөнхий боловсролын 1-р сургуулийн 9б ангийн сурагч 2. С.Бүжинлхам - Нийслэлийн Баянгол дүүргийн Ерөнхий боловсролын Орхон Хасү сургуулийн 8б ангийн сурагч 3. Д.Эрхсаран – Өвөрхангай аймгийн Арвайхээр сумын Ерөнхий боловсролын 1-р сургуулийн 8в ангийн сурагч 4. А.Сэлэнгэ - Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн Ерөнхий боловсролын 24-р сургуулийн 9г ангийн сурагч
Тавдугаар байранд: 1. Ю.Ариунгоо – Завхан аймгийн Арвайхээр сумын Ерөнхий боловсролын Чандмань Эрдэнэ сургуулийн 9г ангийн сурагч 2. А.Болортунгалаг - Нийслэлийн Налайх дүүргийн Ерөнхий боловсролын Тэрэлж Боардинг сургуулийн 7-р ангийн сурагч 3. С.Аймөлдир – Баян-Өлгий аймгийн Ерөнхий боловсролын 3-р сургуулийн 8в ангийн сурагч 4. Т.Сайханбаяр – Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар сумын Ерөнхий боловсролын 1-р сургуулийн 9в ангийн сурагч 5. О.Энхжаргал – Нийслэлийн Ерөнхий боловсролын 116-р сургуулийн 8б ангийн сурагчид тус тус шалгарлаа.
Шилдэг 5 багшийг захидал бичлэгийн уралдаанд хүүхдүүдийг идэвхтэй оролцуулсан байдал, уралдааны сэдэв, зорилгыг сурагчдадаа ойлгуулсан байдал, захидлын агуулга, найруулга, хаягжилтад зөвлөгөө өгсөн байдлыг үнэлэн эхний 2 шатны шалгаруулалтанд тэнцсэн оролцогчдын тооноос хамааруулж дараах 5 багшийг шалгаруулсан. Үүнд: 1-р байр: С.Нансалмаа - Өмнөговь аймгийн Манлай сумын Ерөнхий боловсролын 1-р сургуулийн багш /2-р шатны шалгаруултад 133 сурагчийн захидал тэнцэж, шилдэг 15-д 1 сурагч шалгарсан/ 2-р байр: Д.Даваасүрэн- Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн Ерөнхий боловсролын 24-р сургуулийн багш /2-р шатны шалгаруултад 83 сурагчийн захидал тэнцэж, шилдэг 15-д 1 сурагч шалгарсан/ 3-р байр: Б.Уранбилэг- Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар сумын Ерөнхий болосвролын 1-р сургуулийн багш /2-р шатны шалгаруултад 70 сурагчийн захидал тэнцэж, шилдэг 15-д 1 сурагч шалгарсан/ 4-р байр: Б.Байгалмаа- Орхон аймгийн Баян-Өндөр сумын Ерөнхий боловсролын 15-р сургуулийн багш /2-р шатны шалгаруултад 63 сурагчийн захидал тэнцэж, шилдэг 15-д 1 сурагч шалгарсан/ 5-р байр: Ц.Баярцэцэг - Нийслэлийн Налайх дүүргийн Ерөнхий боловсролын Тэрэлж Боардинг сургуулийн багш /2-р шатны шалгаруултад 56 сурагчийн захидал тэнцэж, шилдэг 15-д 1 сурагч шалгарсан/
Энэ жилийн захидал бичлэгийн уралдааны онцлогууд юу байв?
1-рт: Захидал бичлэгийн уралдаанд анх удаагаа 21 аймгаас оролцлоо. Баян-Өлгий аймгаас энэ удаагийн уралдаанд 8 захидал ирснээс Баян-Өлгий аймгийн Ерөнхий боловсролын 3-р сургуулийн 8в ангийн сурагч С.Аймөлдирын захидал шилдэг 15-т багтлаа.
2-рт: Үндэсний хэл бичиг, соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх зорилгын хүрээнд 2-р шатанд шалгарсан захидлуудын 30% нь монгол бичгээр бичигдсэн.
3-рт: Энэ удаагийн захидал бичлэгийн уралдаанд анх удаагаа тусгай хэрэгцээт хүүхдүүд брайль бичгээр өгсөн агуулгын хүрээнд нийслэлийн ерөнхий боловсролын 116-р сургуулийн 8б ангийн сурагч О.Энхжаргалын захидал шилдэг 15-д багтсан юм.
Ийнхүү жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулагддаг олон улсын өсвөр насны хүүхдүүдийн захидал бичлэгийн уралдаан амжилттай явагдаж шалгарсан багш, сурагчид шагналаа гардан авлаа.
Тэргүүн байр эзэлсэн үндэсний ялагч Булган аймгийн Булган сумын ерөнхий боловсролын 1-р сургуулийн 9в ангийн сурагч Э.Эмүжингийн бичсэн захидлыг Англи, Франц хэл рүү хөрвүүлэн Дэлхийн шуудан холбооны олон улсын өсвөр насны хүүхдүүдийн захидал бичлэгийн уралдаанд Монгол Улсыг төлөөлөл илгээх юм.
ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАХ ХОРОО ШУУДАНГИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТЫН ГАЗАР
Дэлхийн шуудан холбооны Хаягжуулалт, дата өгөгдлийн төвөөс хаягийн бичвэрийг хөгжүүлэх зорилгоор S42 стандартыг гишүүн улс орнууддаа мөрдүүлдэг.
Монгол улсын хаягийн бичвэр нь дээрх стандартын шаардлагад бүрэн нийцэж буйг тодорхойлж, 2018 оны аравдугаар сарын 18-ны өдөр Швейцарь улсын Берн хотноо зохион байгуулагдсан ДШХ-ны Ашиглалтын зөвлөлийн хуралдааны үеэр батламжийг гардан авсан.
Энэхүү стандарт нь хаягийн бичвэрийн хувилбаруудыг программчилснаар дэлхийн аль ч улсаас Монгол Улсын хаягийн бичвэрийн загварын дагуу захидал илгээмж явуулах боломжийг хэрэглэгчдэд олгох юм.
Манай Улс Дэлхийн шуудан холбооны Хаягжуулалт, дата өгөгдлийн төвийн хаягийн санд Монгол улсад хэрэглэгдэх шуудангийн хаягийн бичвэрийн 46 хувилбарыг латин болон кирилл үсгээр галиглан хадгалуулаад байна.
Хил хязгааргүй хөгжиж буй цахим худалдаанд тулгарч буй бэрхшээл нь хаягийн бичвэрийн асуудал байгаа бөгөөд энэхүү стандарт хэрэгжсэнээр шуудангийн илгээмж төөрөх, буцах зэрэг саатлыг бууруулахад чухал ач холбогдолтой юм.
ХХЗХ 2022 онд уг батламжийн сунгалтыг хүлээж авсан.
Дэлхийн шуудан холбооноос 54 дэх жилдээ зарлаж буй олон улсын өсвөр насны хүүхдүүдийн захидал бичлэгийн уралдааныг Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, Монгол шуудан ХК хамтран 9 дэх жилдээ зохион байгуулж байна.
Энэ жилийн захидал бичлэгийн уралдааны сэдэв нь НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн зорилтын “Далай, тэнгис, тэдгээрийн нөөцийг хамгаалах, тогтвортой ашиглах” 14 дэх зорилтод чиглэж байгаагаараа онцлог юм.
Сэдвийн хүрээнд хамгийн сайн бичсэн15 сурагч, уралдааны сэдэв, зорилгыг сурагчдадаа ойлгуулж сургууль, анги хамт олноо идэвхтэй зохион байгуулж оролцсон 5 багшийг тус тус шалгаруулна.
Нэг. Уралдааны зорилго:
· НҮБ-аас хэрэгжүүлж буй тогтвортой хөгжлийн 17 зорилтын талаарх мэдлэг, мэдээллийг нэмэгдүүлэх;
· Өсвөр насны хүүхдүүдэд шуудангийн үйл ажиллагааг сурталчлах, захидал бичих соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх;
· Төрийн бичиг хэргийг хос бичгээр хөтлөн явуулах, үндэсний бичгийг түгээн дэлгэрүүлэх зорилгод хувь нэмэр оруулах;
· Сурагчдын монгол хэл бичгийн чадварыг дээшлүүлэх, зохион бичих, уран сэтгэмжээ илэрхийлэх чадварыг нэмэгдүүлэх, сурч боловсрох, хүсэл мөрөөдлөө илэрхийлэх, өөрийгөө хөгжүүлэхэд нь туслах;
· Шуудангийн хаягийн бичвэрийг хэрэглээнд төлөвшүүлэх;
· Ерөнхий боловсролын сургуулиудын багш нартай хамтран ажиллах, дэмжих;
Хоёр. Сэдэв:
“ӨӨРИЙГӨӨ ДАЛАЙ ГЭЖ ТӨСӨӨЛБӨЛ ЯАГААД ЧАМАЙГ ХАЙРЛАН ХАМГААЛАХ ХЭРЭГТЭЙ ТАЛААР БИЧЭЭРЭЙ”
Гурав. Хамрах хүрээ, хугацаа:
· Улсын хэмжээнд төрийн болон хувийн хэвшлийн Ерөнхий боловсролын бүх сургуулиудын 9-15 насны сурагчдын дунд зохион байгуулна.
· Хугацаа: Захидлыг 2025 оны 2 дугаар сарын 1-ний өдрөөс 3 дугаар сарын 15-ны өдрийг дуустал Монгол Шуудан ХК-ийн орон нутаг болон Улаанбаатар хотын бүх салбарт доорх хаягаар хүлээн авна.
Харилцаа холбооны зохицуулах хороо
Метро бизнес төв, А-корпус, 5 давхар
Сүхбаатарын гудамж-13
Сүхбаатар дүүрэг, УБ 14201-0033
Дөрөв. Оролцогчид тавигдах шаардлага:
- Сэдвийн хүрээнд захидлыг монгол болон кирилл бичгээр гаргацтайгаар сурагч өөрөө бичих /тусгай хэрэгцээт сурагчдаас бусад/;
- Захидлын үндсэн элементүүд болох мэндчилгээ, үндсэн эх, төгсгөлийн үг, он, сар өдөр, гарын үсэг зэргийг агуулсан байх;
- Захидал нь 1000 үгнээс хэтрэхгүй байх;
- Сурагчийн анги, сургууль, холбоо барих мэдээлэл тодорхой байх;
- Зөвлөгөө өгч хамтран ажилласан багшийн нэрийг дурдсан байх;
- Захидлыг марк нааж зөвхөн шуудангаар илгээх;
- Захидлын дугтуй дээрх хаягийг сурагч зааврын дагуу өөрөө бичих /тусгай хэрэгцээт сурагчдаас бусад/;
Тав. Багшид тавигдах шаардлага:
- Захидлын уралдаанд хүүхдүүдийг идэвхтэй оролцуулсан байдал;
- Уралдааны сэдэв, зорилгыг сурагчдадаа ойлгуулсан байдал;
- Захидлын агуулга, найруулгад зөвлөгөө өгсөн байдал;
Зургаа. Уралдаан дүгнэх журам :
- Сурагчийг шалгаруулах: Уралдаанд оролцогчдоос эхний 5 байранд нийт 15 хүүхдийн захидлыг дөрвөн үе шаттайгаар шүүж шалгаруулна.
- Багшийг шалгаруулах: Эхний 2 шатны шалгаруулалтад тэнцсэн оролцогчдын захидалд хамгийн их бичигдсэн 5 багшийг шалгаруулна.
Долоо.Шагнал, урамшуулал :
Сурагч :
Нэгдүгээр байр: 1 сурагч. Өргөмжлөл, 500,0 мянган төгрөг
Хоёрдугаар байр: 2 сурагч. Өргөмжлөл, 400,0 мянган төгрөг
Гуравдугаар байр: 3 сурагч. Өргөмжлөл, 300,0 мянган төгрөг
Дөрөвдүгээр байр: 4 сурагч. Өргөмжлөл, 200,0 мянган төгрөг
Тавдугаар байр: 5 сурагч. Өргөмжлөл, 100,0 мянган төгрөг
Багш:
Нэгдүгээр байр: Өргөмжлөл, 500,0 мянган төгрөг
Хоёрдугаар байр: Өргөмжлөл, 400,0 мянган төгрөг
Гуравдугаар байр: Өргөмжлөл, 300,0 мянган төгрөг
Дөрөвдүгээр байр: Өргөмжлөл, 200,0 мянган төгрөг
Тавдугаар байр: Өргөмжлөл, 100,0 мянган төгрөг
Үндэсний ялагч буюу тэргүүн байранд шалгарсан сурагчийн захидлыг Англи, Франц хэл рүү хөрвүүлэн Дэлхийн шуудан холбооны олон улсын өсвөр насны хүүхдүүдийн захидал бичлэгийн уралдаанд илгээнэ.
Найм. Удирдамж хүргэх:
Улсын хэмжээнд төрийн болон хувийн хэвшлийн Ерөнхий боловсролын 885 сургуулийн захиргаанд захидал бичгийн уралдааны албан бичиг, удирдамжийг Монгол шуудан ХК-иар дамжуулан хүргүүлнэ.
Ес. Хэвлэн нийтлэх:
Захидлын уралдааны мэдээ, мэдээллээр дамжуулан Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, Монгол шуудан ХК-ийн үйл ажиллагааг хүүхэд багачууд, олон нийтэд сурталчлан таниулах, шуудангийн хаягийн бичвэрийг хэрэглээнд төлөвшүүлэх зорилгоор уралдаанаас шалгарсан бүтээлүүдийг www.crc.gov.mn, www.ekids.mn, www.zipcode.mn цахим хуудас болон олон нийтийн хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслээр сурталчлан нийтэлнэ.
Арав. Шуудангийн нэгдсэн кодын мэдээлэл:
Өөрийн оршин суугаа газрын шуудангийн нэгдсэн кодын мэдээллийг www.zipcode.mn цахим хуудаснаас авах боломжтой.
Хүүхдүүд та бүхэн захидал бичлэгийн уралдаандаа идэвхтэй оролцоорой !